Wappies heb je tegenwoordig overal

 

Ik kom in de NRC (4/11/2021) een ingezonden brief tegen van een intensivist. Jij vroeg je af: wie is de schuld van de corona-epidemie in Nederland? Dat is natuurlijk een foute vraag, want er is niemand schuldig. Zo iets gebeurt en heeft niet een enkele oorzaak.

Maar deze brief laat volgens mij wel zien waar een groot deel van het probleem zit. In het denken van moderne mensen gaat vaak fundamenteel iets mis. En dat valt in deze brief ook te zien.

Ik laat de brief hier volgen. Ik ben zo vrij geweest de ondertekening in te korten tot de initialen.

 

---

We zijn overbelast

Sinds anderhalf jaar staat het werk in het ziekenhuis en op de intensive care in het teken van het coronavirus. In het voorjaar van 2020 hebben wij gezamenlijk enorme aantallen coronapatiënten kunnen helpen, tot wel het dubbele van de reguliere bezetting. Daar zijn we heel trots op. Het betekende een periode van heel hard werken, maar het betekende ook dat wij mensen zonder corona die onze zorg eveneens nodig hadden niet goed hebben kunnen helpen. Dat heeft ons veel pijn gedaan. Maar wij gingen door.

Inmiddels is de situatie helemaal anders. Alle zorgmedewerkers zijn moe en tot wel 20 procent van hen is om allerlei redenen niet meer inzetbaar. Er zijn veel (virale) luchtweginfecties, vooral bij longpatiënten. Er zijn negatieve gevolgen van uitgestelde zorg. Ten slotte is er minder begrip voor de overbelaste zorgmedewerkers.

Minister Hugo de Jonge (VWS, CDA) sprak over een verdubbeling van de zorgcapaciteit, maar ik vrees dat wij hem moeten teleurstellen. Zoveel zorg kunnen wij niet meer leveren. Wij stevenen af op een situatie waarin artsen de belangen van verschillende patiënten tegen elkaar moeten afwegen. Dat willen wij niet. Wij willen iedereen helpen die onze zorg nodig heeft. Dat kunnen wij niet meer waarmaken, niet in dit seizoen waarin het altijd relatief druk is in het ziekenhuis en ook daarbuiten.

N.F.
intensivist

---

Ogenschijnlijk een heel normale, aardige brief. Maar als je de brief actief en kritisch leest, zie je dat er iets mis gaat in het denken.

Als intensivist moet je zorg leveren op de IC. Dan komt de corona en gaan ze opeens twee keer zoveel zorg leveren als normaal. Dat is heel lief, maar kun je dat aan? Ben je daarvoor aangenomen? Nee, dus. Je kunt als mens nooit meer doen, dan je best. Beroerd, maar het is niet anders.

Door al die extra zorg zijn veel IC'ers weggevlucht of ziek geworden. Verder is de reguliere zorg niet geleverd. Met andere woorden: men heeft de hele zaak in de soep laten draaien toen het coronavirus zich aandiende. Men was helemaal de kluts kwijt.

Moet je daar trots op zijn? Het lijkt me eerder vrij dom.

 

Meer in het algemeen is het natuurlijk zo, dat je als arts of hulpverlener nooit meer zorg en hulp kunt leveren dan je op dat moment beschikbaar hebt. Misschien wordt er over 5 jaar een behandeling ontdekt, die het probleem in no time met amper kosten oplost. Maar als hulpverlener heb je daar niets aan. Je moet handelen met de middelen en mogelijkheden die je op dat moment hebt.

 

Met andere woorden: men geloofde kennelijk als we er maar heel hard tegenaan gaan, komt het wel goed. Als we maar heel hard willen, is ons de overwinning. Dat idee. Wel, het verloop van de Tweede Wereldoorlog zou toch geleerd moeten hebben, dat je er alleen met heel hard willen niet altijd komt. En dat rationeel nadenken toch echt onmisbaar is. Maar kennelijk is die kostbare les inmiddels weer aardig weggezakt.

Dat er inderdaad via systeem 1 gedacht is, kun je ook zien aan: "Daar zijn we heel trots op.", "Dat heeft ons veel pijn gedaan."

 

Het impliciete idee is kennelijk dat men iedere patiënt volmaakte zorg wil leveren. Een weinig realistisch idee. De werkelijkheid in ziekenhuizen is naar mijn ervaring belangrijk anders. Men denkt dus vanuit een volledig onrealistisch idee.

En natuurlijk kun je wel het aantal bedden verdubbelen, maar niet zo simpel de hoeveelheid IC'ers. Dus dat wilde plan van de minister zal ook niet lukken.