Laatst bijgewerkt: 21/4/2024 om 1.08
Wanneer is mijn onderzoek, waar deze blog op gebaseerd is en over rapporteert, begonnen? Dat valt niet precies te zeggen. Het hangt er ook vanaf waar je het precies wilt laten beginnen.
Zeker is dat deze blog er nooit geweest zou zijn, zonder de bizarre gebeurtenissen die plaats vonden na de promotie van mijn vrouw en mij op ons gezamenlijke proefschrift op 8 mei 2014. Het lijdt geen twijfel dat die gebeurtenissen aangestuurd en vormgegeven werden door en vanuit de Rijksuniversiteit Groningen. De universiteit waarbij we samen gepromoveerd zijn.
In zekere zin moet ik dus de RUG diep dankbaar zijn voor haar bizarre gedrag. Soms heb je als onderzoeker wat geluk nodig. Dit keer waren de Goden mij kennelijk gunstig gezind, hoewel ik dat op dat moment natuurlijk absoluut niet kon voorzien.
Maar in zekere zin was ik al eerder begonnen. Op 6 maart 2014 hadden we de commentaren van de leden van de leescommissie op ons gezamenlijke proefschrift zo goed mogelijk verwerkt en ging de herziene tekst van het proefschrift de deur uit. Nu ontstond er even rust in de tent. We moesten wachten op het oordeel van de promotiecommissie op de herziene tekst en konden verder als het ware niet veel doen.
Er waren nu twee grote problemen, die ik op basis van ons proefschrift zag. Over het tweede probleem later meer.
Het eerste probleem was de taalfactor. Met ons online taalprogramma TAVAN konden we voortdurend het taalniveau van 'onze' studenten uiterst betrouwbaar meten. Verder wisten we dat de TAVAN-score na correctie voor onbetrouwbaarheid correleerde met een hele reeks andere taalmaten, die onderling ook allemaal weer uiterst hoog met elkaar correleerden, mits je rekening hield met hun onbetrouwbaarheid.
Verder hadden we geleerd, dat dat alles niet echt uitzonderlijk was. Alle objectieve taalmaten blijken voortdurend uiterst hoog met elkaar te correleren. Al die maten meten de zogenaamde taalfactor.
Maar wat ik vreemd vond, was dat de taalfactor op geen enkele manier betekenis leek te meten. Je zou denken dat taal betekenis communiceert, maar de taalfactor was puur talig en leek op geen enkele manier iets te maken te hebben met de inhoud en betekenis van taal.
Het leek duidelijk, dat er iets moest bestaan als een betekenisfactor, alleen die factor scheen om een of andere reden niet goed gemeten te kunnen worden.
Hoe moest je dat verklaren? De enig mogelijke verklaring die ik kon verzinnen, was dat er kennelijk onoplosbare onenigheid bestond over de betekenis van teksten. Wanneer die tekst beperkt was tot puur rekenkundige symbolen als '2+2=?', dan was die onenigheid er kennelijk niet, maar zodra het om woorden ging, was die onenigheid er kennelijk opeens wel.
Met andere woorden: kennelijk bestonden er totaal uiteenlopende opvattingen over de betekenis van teksten en konden de veronderstelde deskundigen het daar niet over eens worden. Wat de een een juiste betekenis vond, vond de ander een foute betekenis.
Maar in vakken als wiskunde, natuurkunde, statistiek leek je van dat betekenisprobleem geen of minder last te hebben. Met andere woorden: de mensen die op dat gebied verondersteld werden deskundig te zijn, konden het kennelijk onderling in grote lijnen wel eens worden.
Je zou dan verwachten dat dat bij alfa's (mensen van letteren en geesteswetenschappen e.d.) wel een probleem moest zijn. En inderdaad, mensen die betrokken zijn bij taaltests, zijn vaak taaldocenten en dus in beginsel alfa. Dat zou dat vreemde probleem dus kunnen verklaren.
Ik schrijf het nu zo beknopt en helder mogelijk op. In maart 2014 zat ik wel in deze richting te denken, maar was ik nog lang niet in staat een en ander helder te formuleren. Ik snapte dat bèta's een methode hadden om het onderling eens te worden, maar dat alfa's een dergelijke methode misten en dat ook helemaal niet erg leken te vinden.
Ik realiseerde me dat die vreemde kwestie met de taalfactor iets te maken moest hebben met het alfa-bèta onderscheid. Maar hoe het allemaal precies zat, was op dat moment nog grotendeels een witte vlek. Ook dat alfa-bèta onderscheid leek er onmiskenbaar te zijn, maar hoe je het precies moest meten, was op dat moment nog een groot raadsel.
Zo begon in maart 2014 mijn onderzoek dat door bizarre gebeurtenissen zou uitgroeien tot deze blog over discriminatie en agressie. Het begon allemaal met een taalfactor die we op heel veel manieren heel betrouwbaar kunnen meten. Je zou denken: prachtig! Maar het vreemde is, de taalfactor lijkt niets te bevatten, dat verwijst naar de inhoud of betekenis van tekst of zin.
Inmiddels zijn we meer dan 10 jaar verder. En zijn er ondertussen heel wat stukjes op hun plaats gevallen. Maar in zekere zin begon het dus allemaal met een merkwaardig meetprobleem.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten