Toen in 1345 graaf Willem IV met zijn troepen Friesland binnenviel, gebruikte de Friese volksheld Grutte Pier de slogan:
"Bûter, brea en griene tsiis, wa't dat net sizze kin is gjin oprjochte Fries".
Het niet goed beheersen van het Fries was een duidelijk bewijs dat men te maken met een vijand. De verdedigers hadden een belangrijk element gemeen, waaraan ze elkaar konden herkennen. Ze spraken allemaal Fries en de indringers deden dat niet.
Maar wat is het bindende element voor de volgelingen van de strongman?
Voor de strongman is het niet echt relevant of al zijn volgelingen dezelfde taal spreken. Maar wat wel relevant is, is dat ze allemaal hetzelfde geloof koesteren. Dat ze in dezelfde sociale wereld verkeren als die hij predikt.
Daar komt bij dat de volgelingen van de strongman bestaan uit twee overlappende groepen. Je kunt de volgelingen voorstellen als twee cirkels die elkaar voor een belangrijk deel overlappen. Aan de linkerkant bevinden zich de mensen die hoog scoren op SDO (Social Dominance Orientation). Aan de rechterkant bevinden zich de mensen die hoog scoren op RWA (Right Wing Authoritarianism). In de overlap bevinden zich de strongman met de andere double highs. Mensen die zowel hoog scoren op SDO, als op RWA.
Het gaat dus in wezen om twee of drie totaal verschillende groepen. Wat bindt deze groepen? Het gezamenlijke element is dat ze allemaal dezelfde vooroordelen omarmen. De SDO+'ers doen dat omdat het sociaal goed uitwerkt. Ze willen status en macht. De RWA+'ers doen dat omdat het het hun verteld wordt van hogerhand en ze graag bij de groep willen horen. Dat levert veiligheid en brood met spelen.
De gezamenlijke vooroordelen zijn dus wat de verschillende soorten mensen van de strongman verbindt. Het is niet hetzelfde als samen dezelfde taal spreken. Het komt neer op samen dezelfde overtuigingen hebben en uitdragen.
De beloning daarvoor is tweeërlei. Door het geloof van de groep te belijden verbetert men zijn sociale postie in de groep. Men komt hoger. En door het geloof van de groep te belijden, stelt men zijn lidmaatschap van de groep veilig. Men hoort bij de club. Men staat niet langer alleen, maar heeft een machtige club mensen achter zich staan.
Dat maakt ook duidelijk wat bevooroordeeldheid inhoudt. Het gaat om het irrationele geloof van de groep. Wanneer men gelooft dat morgen de zon vermoedelijk weer op komt, is dat geen indicatie dat men echt lid is van de machtige groep. Maar wanneer men irrationele geloofsovertuigingen debiteert, dan is er niet langer veel twijfel mogelijk, lijkt het.
Dat maakt het in beginsel voor een verspieder of geheim agent relatief eenvoudig zich naar binnen te praten. Hij hoeft niet de taal perfect te beheersen. Nee, het is voldoende de juiste overtuigingen uit te dragen.
Dat leidt ertoe dat de strong en andere hooggeplaatsten nooit helemaal perfect zeker van iemand kunnen zijn. Is hij echt een loyaal aanhanger of doet hij alleen alsof? Dat maakt leven in een alfacultuur uiterst stressvol. Ieder moment kan een hoger geplaatst iemand het idee krijgen dat hij van doen heeft met iemand die de zaak belazert. Niemand is zijn leven ooit helemaal zeker. Altijd kan het noodlot toeslaan.
Er is echter één soort mensen die bij voorbaat door de mand vallen. Double lows geloven niet echt. Hoe je het ook draait of keert: iedere double low is daardoor een bedreiging voor de strongman en zijn volgelingen. Iemand die gelooft kun je met wat moeite een ander geloof bijbrengen. Maar iemand die niet gelooft, blijft een bedreiging.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten