Laatst bijgewerkt: 29/1/2024 om 23.23
In de Volkskrant van 25/1/2024 vind ik een column op pagina 2 met de titel: Het nieuws over dreigend gevaar gaat je verbeelding te boven, dus train je fantasie. Die titel beschrijft de inhoud van de column vrij goed, lijkt mij. Maar het idee intrigeert mij.
In een eerdere blogpost ging ik al in op het idee van: we zitten in de problemen, dus we moeten meer gaan dromen. Het lijkt me persoonlijk vrij evident dat dat doorgaans in zo'n geval niet de juiste oplossing is, maar het interessante is natuurlijk, dat mensen kennelijk wel oprecht geloven in zo'n niet werkende oplossing.
Er is dreigend gevaar, hoe reageren we daarop? We proberen ons dat gevaar heel levendig voor te stellen. Als we maar een stevige voorstelling hebben van de ramp komt het helemaal goed. Of niet natuurlijk.
Kennelijk is het idee bij de droombenadering dat je zo aangetrokken wordt door de mooie aspecten van die droom, dat je vervolgens automatisch naar zo'n wereld toe probeert te bewegen. En kennelijk is het idee bij het levendig voorstellen van de wereld na de ramp, dat je daardoor afgeschrikt wordt van dat wat naar de ramp leidde en je dat dus probeert te vermijden.
Het is in beide gevallen associatief denken. Door in het ene geval het mooie plaatje te koesteren, ga je daar -- is de veronderstelling -- automatisch naar toe bewegen. In het andere geval koester je als het ware de vreselijke afloop en probeer je als het ware automatisch weg te bewegen van dat wat tot de ramp leidt.
Maar als je gewend bent te denken in termen van harde feedback (systeem 2) dan is het allemaal nogal onbegrijpelijk. Stel je speelt een computergame. Door heel sterk een hoge score te visualiseren, ga je echt niet beter spelen. En door heel sterk het scherm 'game over' te visualiseren, ga je echt niet sneller reageren of 'domme' fouten vermijden.
Als ik gelijk heb, is deze manier van denken typerend voor systeem 1 denken. Maar in beide gevallen gaat het over harde feedback. Men zou dus systeem 2 moeten inschakelen, maar in werkelijkheid valt men terug op systeem 1.
Dat klopt met het idee van Warren Buffett dat mensen bij beleggen hun emoties volgen in plaats van hun verstand. Blijkens zijn beleggingsresultaten is dat dus niet de optimale strategie.
Harde problemen los je niet op via systeem 1 denken. Dat meerdere mensen dat openlijk wel propageren, is op zijn minst verontrustend.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten