In reactie op een hoofdredactioneel commentaar stuurde ik onderstaande tekst naar het Dagblad van het Noorden. Men plaatste de brief op zaterdag, 27 januari 2024.
---
Het geweld door jongeren neemt toe. Het doodsteken van een leuk
jong meisje door een zestienjarige jongen bij Yorneo in Emmen is daar
een triest voorbeeld van. Daniëlle Molenaar merkt in haar
hoofdredactioneel commentaar (DvhN 23/1/2024) terecht op, dat als een
jongere voor de rechter staat, het al te laat is.
Wat kunnen
we doen om te zorgen dat onze kinderen niet steeds gewelddadiger worden?
Molenaar noemt in dat verband Rotterdam, waar in samenwerking met
scholen risicojongeren actief benaderd worden en Preventie Interventie
Teams kwetsbare gezinnen helpen met de opvoeding.
Zulke
initiatieven zijn ongetwijfeld goed bedoeld, maar of ze ook het gewenste
resultaat zullen sorteren, is uiterst twijfelachtig. Ongeveer 45 jaar
geleden mocht ik in Rotterdam meewerken aan een soortgelijk project. Het
project OSM (Onderwijs en Sociaal Milieu). Dat project verbrandde in
totaal 65 miljoen oude guldens. De voornaamste opbrengst was de
conclusie dat deze aanpak niet werkte. Iets dat men vermoedelijk ook wel
had kunnen bedenken, voordat het project van start ging.
Wat
werkt dan wel? Mensen beschikken over twee gedragssystemen. Men zegt
wel: twee verschillende manieren van denken. Namelijk: systeem 1 en
systeem 2. Systeem 1 wordt ook wel genoemd 'snel denken', hoewel je het
misschien beter zou kunnen omschrijven als 'niet denken en wel doen'.
Systeem 2 wordt omschreven als 'traag denken'. Het probleem met de
hedendaagse jeugd (en de moderne mens) is dat systeem 2 niet meer goed
ontwikkeld wordt. Men doet wel, maar denkt niet meer echt na alvorens
iets te doen.
Hoe valt dat tegen te gaan? Heel simpel. Door
meer dingen te doen die harde feedback opleveren. Dus meer: fietsen,
lopen, hollen, dansen, sporten, zingen, piano spelen, zeilen, roeien,
kanoën, tuinieren. Maar ook door meer wiskunde-sommen te maken, meer
natuurkundesommen te maken, meer zelf te rekenen, te gaan schaken of
dammen, go te spelen en de hoeveelheid babbelvakken sterk in te perken.
Evenals het gebruik van sociale media. Met het gebruik van de computer
en internet is in dit verband op zich niets mis, mits men zich beperkt
tot bijvoorbeeld games met harde feedback (dus met een score) of zelf
programma's e.d. gaat schrijven.
Meer in het algemeen
geldt: alles waarbij vrijblijvend gebabbeld en gekeken wordt, zoveel
mogelijk inperken. Want dat versterkt het systeem 1 denken. Zaken als
het zo populaire groepsgesprek hebben dus uiteindelijk een zwart randje.
Het lijkt zo leuk en onschuldig, maar is het niet.
Wie meer informatie wil over het verband tussen systeem1 en 2 denken (bevooroordeeldheid) en agressie kan mijn blog raadplegen: stopdiscriminatie.blogspot.com
Dr. Mik van Es
Eelde
psycholoog/psychometricus
Geen opmerkingen:
Een reactie posten