Je zou denken dat het idee om zelfmoord te plegen meestal opkomt op het moment dat de situatie opeens volledig tegengesteld is aan je idee over hoe die zou moeten zijn. Je hebt een leuke baan, een leuke vrouw, leuke kinderen en dan opeens is alles weg en moet je vechten om te overleven.
Er zijn inderdaad aanwijzingen dat een situatie die opeens heel sterk verslechtert de kans op zelfmoord groter maakt (in een vorige blogpost over dit onderwerp zagen we dat al). Tegelijkertijd is ook bekend dat zelfmoord een soort mode kan zijn. Berichtgeving over zelfmoord kan leiden tot nieuwe zelfmoorden. De mensen die zelfmoord plegen zijn kennelijk vaak uiterst gevoelig voor wat andere mensen doen en vinden. De beroerde situatie is dus zeker niet de enige bepalende factor.
Maar laten we voor het gemak toch even uitgaan van zo'n beroerde situatie. Op dat moment staan er twee manieren van denken open. Je kunt systeem 1 volgen of systeem 2.
Wanneer je systeem 1 volgt, reageer je emotioneel op de verslechterde situatie. Je waardeert die sterk negatief. Je wilt vluchten voor die negatief geladen situatie. Eventueel wil je die bevechten, je wordt boos. De situatie moet beëindigd worden en je doet al het mogelijke die situatie te vernietigen. Met andere woorden: je gaat strijdend ten onder. De andere optie is de vlucht: zelfmoord lijkt dan een prima optie.
Wanneer je systeem 2 volgt, probeer je de situatie rationeel te analyseren. Je zit in een moeilijke situatie die allerhande negatieve emoties oproept. Door die emoties wil je je niet laten leiden. Je erkent dat de situatie verre van ideaal is, dus het is zaak nu kalm te blijven en het hoofd koel te houden. Je realiseert je dat dit een levensbedreigende situatie is, het kan gaan om je leven.
Hoe moet je dit aanpakken? De eerste stap is je prioriteiten duidelijk stellen. De eerste prioriteit is in leven blijven. Als je dood bent, houdt alles op. De tweede prioriteit is gezond blijven. Als je ziek of gehandicapt bent, lopen de kansen om te overleven snel achteruit.
De tweede stap is de situatie nauwkeurig observeren en analyseren. Hoe meer je begrijpt van de situatie, hoe beter je kansen om die te overleven.
Het verschil in benadering kun je misschien goed samenvatten als volgt. In de ene benadering vindt je de situatie volledig shit en wil je iedere optie aangrijpen om aan die situatie te ontsnappen. In de andere benadering stel je overleven als doel en wil je iedere optie aangrijpen om dat doel te realiseren.
Het grote verschil is dus dat je in het ene geval je gedrag volledig baseert op een opinie (deze situatie is volledig shit) en in het andere geval op een hard feit (ik leef nu nog, maar met wat pech straks niet meer).
In het ene geval laat je je leiden door je mening, door je gevoel. De situatie voelt shit. In het andere geval laat je je leiden door een hard feit. Ik leef nu nog, maar het kan zo afgelopen zijn.
Dit suggereert dus dat de manier waarop mensen denken doorslaggevend is. Denk je vanuit je opinies/gevoel of klamp je je vast aan de harde feiten?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten