Laatst bijgewerkt: 18/2/2024 om 13.11
In de vorige blogpost ging ik in op een column van Paul Krugman. De volgelingen van Trump laten zich volgens hem leiden door aangeprate angsten en zijn volledig de koppeling met de realiteit kwijt. Wat ze geloven is feitelijk gezien vaak kolder.
Ik generaliseerde die stelling wat tot: Trump-volgelingen laten zich leiden door hun emoties en hebben lak aan de feiten. Letterlijk schreef ik:
"Eigenlijk kun je de stelling dan dus zo formuleren:
MAGA is Based on Emotions, Not Facts."
Toen ik echter de volgende dag die post nog een keer naliep, zag ik, dat er iets niet helemaal leek te kloppen.
De MAGA-mensen volgen hun emoties, ze gebruiken vooral hun systeem 1 en zullen dus hoog scoren op bevooroordeeldheid. De variabele die heel goed aangeeft of men een strongman-enthousiast is.
Maar hoe zit het dan met de onbevooroordeelden? De mensen die niets van de strongman moeten hebben? Je bent dan geneigd te denken, dat die vooral hun systeem 2 zullen hanteren. Alleen in werkelijkheid klopt dat niet. Want systeem 2 is traag, kost veel tijd en energie, en daardoor gebruikt vrijwel iedereen heel vaak systeem 1. Dat is gemakkelijker, handiger en zuiniger en werkt vaak ook heel behoorlijk.
Maar als beide groepen vooral systeem 1 hanteren, wat is dan precies het verschil tussen beide groepen?
Onbevooroordeeldheid betekent natuurlijk niet dat men voortdurend zijn systeem 2 volgt. Maar het betekent wel dat men bij belangrijke beslissingen eerder terugvalt op systeem 2.
Onbevooroordeeldheid betekent ook dat het systeem 1 dat men hanteert, anders werkt. Men ziet immers de uitkomst van het systeem 2 denken als leidend. Het emotionele systeem pikt dat op en probeert dan die uitkomst te voorspellen.
Bij het lezen van onderzoek (wat ik vele tientallen jaren gedaan heb en nog steeds doe) voel ik al snel dat er dingen niet kloppen of juist wel kloppen. Wanneer je daarna gericht verder gaat zoeken, blijken die gevoelens doorgaans ook te kloppen.
Het verschil zit in het systeem 2 denken. In het respect voor de harde feiten. Ik denk misschien wel vaak via mijn emoties, maar uiteindelijk geloof ik dat de harde feiten het laatste woord hebben en dat mijn emoties daaraan ondergeschikt zijn. Als de feiten zeggen A en je voelt B, dan kies ik voor A. Althans dat hoop ik en dat probeer ik.
Maar dan klopt de geformuleerde stelling hierboven dus niet of niet helemaal. Of is die op zijn minst misleidend. MAGA is dus niet zondermeer gebaseerd op emoties. Waarop dan wel?
Het
soortenmodel geeft daarop het antwoord. De volgelingen/gelovigen van de
strongman (inclusief de zogenaamde 'men of action', RWA- en SDO+)
zitten in een machtige groep. Daar zitten ze in vanuit twee
verschillende motiveringen. Ze zoeken aan de ene kant veiligheid en geborgenheid en mogelijk een
bestaan in die machtige groep door daar bij te willen horen. Aan de andere kant
zoeken ze macht, ze willen in de machtige groep zo hoog mogelijk komen, omdat dat de meeste voordelen levert.
Dat betekent dat ze het geloof van de groep omarmen als de ultieme werkelijkheid. Hun door de groep aangeleerde emoties vormen de neerslag van het geloof van de groep, dat uiteindelijk grotendeels door de strongman bepaald wordt.
De stelling moet dan dus worden:
MAGA is Based on Social Truth, Not Factual Truth.
Bij nazoeken via Google (via de opdracht: "social truth" "factual truth") blijkt Google op internet geen teksten te kunnen vinden, die beide termen tegelijk hanteren als enige soorten waarheid.
Dat suggereert dat dit onderscheid (althans tegenwoordig) niet gangbaar en niet bekend is. Het laatste deel van de stelling hierboven (social truth, not factual truth) is kennelijk in deze blogpost voor het eerst verwoord als de twee tegenovergestelde soorten waarheid, die mensen hanteren.
Met 'tegenovergesteld' bedoel ik in dit verband dat beide soorten waarheid niet compatibel zijn. Wie kiest voor de harde feiten, kan niet tegelijkertijd ook kiezen voor sociale waarheid. Die twee zijn niet verenigbaar.
Het kan natuurlijk wel gebeuren dat iets dat door de groep als waar wordt gezien, tegelijk ook feitelijk waar is. De strongman zal niet honderd procent van de tijd liegen en onwaarheid spreken. Anders zou men een simpel mechanisme hebben om feitelijke waarheid te ontdekken, wat natuurlijk niet zo is.
Als het onderscheid tussen deze twee vormen van waarheid inderdaad niet eerder op deze manier is verwoord, heeft deze blog daarmee de primeur voor dit resultaat. Een en ander overeenkomstig onze missie, zoals in de kop van de blog vermeldt.
Uiteindelijk gaat het natuurlijk niet alleen om Trump en zijn volgelingen/gelovigen. Meer in het algemeen lijkt dus te gelden dat de volgelingen/gelovigen van een strongman zich laten leiden door de sociale waarheid van hun groep en niet door de waarneembare feitelijke waarheid.
De stelling wordt dan:
Bevooroordeelde mensen laten zich leiden door de sociale waarheid van hun groep, niet door de feitelijke waarheid.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten