zaterdag 25 februari 2023

Was Roald Dahl een antisemiet? Of zijn de mensen die dat zeggen, 'woke fascisten'?

 

Op een of andere manier vind ik weekends altijd zwaar. Vermoedelijk komt het doordat ik op zondag vaak uitslaap. Een teveel aan slaap is voor een mens niet goed. Het beste is stevig werken en lang doorgaan om tenslotte doodmoe in bed te vallen. Niets is zo slecht voor een mens als niets doen.

Maar deze maandagochtend (20/2/2023) klaart mijn humeur al snel op. In Trouw lees ik dat Roald Dahl ooit antisemitische uitspraken heeft gedaan. Zijn nabestaanden hebben daarvoor publiekelijk hun excuses aangeboden. Ook de uitgever van zijn boeken heeft daarvoor excuses aangeboden.

Maar uit het artikel in Trouw maak ik ook op, dat er met de uitgever het nodige mis is. Ze hebben namelijk alle kinderboeken van Dahl doorgespit op 'foute' uitdrukkingen en die vervangen door uitdrukkingen die politiek correct zijn.

Met andere woorden: je verkoopt voor veel geld een boek van Roald Dahl, maar in werkelijkheid is dat niet de echte tekst van het boek. In werkelijkheid heeft iemand er in zitten knoeien. Een frauderende uitgever die publiekelijk van de daken schreeuwt, dat hij fraudeert. Kan het nog gekker?

Ik denk dat als een fraudeur roept dat iemand antisemitisch is, je jezelf toch even achter de oren moet krabben. Klopt die bewering wel?

Het Trouwartikel vermeldt ook de 'antisemitische' uitspraak die Roald Dahl ooit (in 1983) gedaan zou hebben in een interview (aan de New Statesman). Ik ben zo vrij geweest, nog even verder te zoeken en geef hier wat volgens de New Statesman die 'foute' tekst was:

 "There is a trait in the Jewish character that does provoke animosity, maybe it’s a kind of lack of generosity towards non-Jews,” he said.
 

Even a stinker like Hitler didn’t just pick on them for no reason."

 

Wel, dat lijkt me aardig te kloppen. Joden hebben in doorsnee iets, dat andere bevolkingsgroepen vaak missen. Laat ik een paar simpele voorbeelden geven. Op dit moment is er slechts één empirische wetenschapper die echt interessante en wetenswaardige columns schrijft over wetenschap in de Nederlandse pers. Dat is Martijn Katan en het is een Jood. 

Hoe leerde ik omgaan en leven met mijn PTSD-achtige klachten? Dat was via een boek van Albert Ellis. Daarna gaf ik mezelf een klap voor de kop en wist ik, wat ik fout deed. Inderdaad, Ellis was een Jood.

Dan was er een tweede wetenschapper die me een stuk vooruit hielp. Viktor Frankl leerde me dat zingeving helpt om lijden te verlichten. Inderdaad, weer een Jood.

Momenteel heb ik boek over het omgaan met problemen. Het is The Gift van Edith Eger en het is zeer de moeite waard. En inderdaad, ze is Jood.

Maar goed, dat is allemaal anekdotisch. Wie kwantitatief bewijs wil, kan kijken naar het aantal Nobelprijzen voor exacte vakken. Joden scoren stukken hoger in verhouding tot hun aantal, dan welke andere bevolkingsgroep ook.

Maar er is nog meer. Wie startte het empirische discriminatie-onderzoek op tijdens de Tweede Wereldoorlog in de VS? Inderdaad, dat waren de Joden.

Stel je even voor. Mensen van jouw soort worden systematisch vervolgd en vernietigd. Jij wilt helpen. Hoe ga je helpen? Door wetenschappelijk onderzoek naar het probleem op te starten. Volgens mij zijn er niet zo gek veel bevolkingsgroepen, die dat ooit gepresteerd hebben.

Maar er is nog meer. Dankzij het empirische onderzoek naar discriminatie hebben we nu het soortenmodel om de belangrijkste uitkomsten handzaam samen te vatten. Wat leert het soortenmodel? Dat als je willekeurig 100 mensen bij elkaar zet er een machtige groep ontstaat en een minderheidsgroep. Wie zitten er in de minderheidsgroep? Daar zitten vooral de onbevooroordeelde geesten in. De mensen die goed zijn in scherp en helder denken. In de praktijk zijn dat vaak Joden.

Hoe komt het dat Joden vaak zo scherp en helder kunnen denken? Dat weten we natuurlijk niet zeker. Maar de cultuur kan een rol spelen. De oude geschriften moeten uitgelegd worden, maar dat kan op heel veel manieren. Er is dus niet een simpele oplossing.

Het soortenmodel levert echter ook een verklaring. Mensen die behoren tot de minderheidsgroep, kunnen alleen overleven door beter vooruit te denken (ze moeten het gevaar voor zijn) en beter te produceren dan anderen. Wanneer een groep dus een lange historie heeft van vervolging, ontstaat daardoor automatisch een beter ontwikkeld systeem 2 denken.

Op basis van het citaat van Dahl ben ik dus niet overtuigd van zijn antisemitisme.

Maar er is meer. Antisemitisme staat nooit op zichzelf. We weten nu (althans het zou bekend kunnen zijn): het gaat om bevooroordeeldheid. Maar bevooroordeeldheid valt heel gemakkelijk aan te tonen, want aan een stukje tekst heb je doorgaans al genoeg. Als Dahl dus echt zo bevooroordeeld was, valt dat in een achternamiddag aan te tonen. Maar nergens heb ik daarvoor tot nu toe evidentie kunnen vinden.

Een frauderende uitgever, nabestaanden die dom mee kwekken, mensen die overal in de boeken van Dahl 'foute' passages vinden. Een schrijver zonder deugdelijk onderzoek beschuldigen van antisemitisme. Ik denk eerder dat de zaak precies omgekeerd is.

Als je zonder bevredigende evidentie iemand beschuldigt van antisemitisme, doe je twee dingen. Allereerst beweer je iets, dat op niets gebaseerd is. Dat is typerend voor bevooroordeelde mensen. Ze weten en ze weten zeker, maar ze weten zeker zonder enige harde evidentie.

Maar er is nog een tweede punt. Waarom zou je iemand beschuldigen van iets kwalijks als 'antisemitisme'? Dat doe je kennelijk om aan te geven dat de ander niet deugt. Maar dat is typerend voor wat 'fascisten' en bevooroordeelde mensen vooral graag doen. Andere mensen veroordelen en als minderwaardig bestempelen.

Ik denk dus, dat de mensen die Dahl zonder bevredigende evidentie beschuldigen van antisemitisme zelf 'woke fascisten' zijn. Maar ik bedoel dat zuiver als constatering. Die hypothese verklaart hun gedrag.

 











Geen opmerkingen:

Een reactie posten