Dat ik niet echt weg was van de NOS-video over Jodenhaat zal na de vorige twee blogposts wel duidelijk zijn. Toch zaten er ook een paar goede punten in, was me al opgevallen toen ik de video de eerste keer zag.
Voor de zekerheid heb ik de video nog een keer volledig doorgenomen. In mijn optiek kan mijn kritiek overeind blijven. De video focust inderdaad heel sterk op Joden en op Jodenhaat, maar eigenlijk volstrekt niet op de haters.
Miley Cyrus wist het indertijd heel kernachtig te verwoorden (met vermoedelijk een standaard Amerikaanse uitdrukking): "haters gonna hate". Zo is het precies, weten we uit het discriminatie-onderzoek.
'Haters gonna hate'
Bij nazoeken blijkt mijn idee te kloppen, die uitdrukking is niet van haar afkomstig, maar wel van vrij recente herkomst (https://www.dictionary.com/e/slang/haters-gonna-hate/).
Wat me nu ook weer opvalt en ook eerder al was opgevallen, is dat de betekenis van deze uitspraak op een of andere manier niet goed lijkt over te komen. Het is alsof de toehoorders en lezers er niet aan willen. Volgens het woordenboek van mijn link zou de eerste betekenis iets zijn van deelname. Je zegt het, om de ander een hart onder de riem te steken.
Maar de uitspraak is -- weten we uit onderzoek -- feitelijk helemaal juist! Het is precies zoals deze uitspraak stelt. Mensen die haten (hoog scoren op bevooroordeeldheid), haten min of meer beroepsmatig alles dat ze op hun weg tegenkomen. Dat is hun core business. Dat is hun verdienmodel.
Dat niet kunnen accepteren van de feitelijke betekenis van die uitdrukking klopt misschien ook wel aardig met wat we uit het discriminatie-onderzoek denken te weten en wat je natuurlijk ook in de NOS-video ziet. Men heeft een soort blinde vlek. Haters passen niet in het idee dat men heeft over zijn medemensen. Met andere woorden: men is zelf ook behoorlijk autoritaristisch: men denkt uit wat men gelooft, uit wat men mooi vindt, niet vanuit de harde feiten.
Terug naar de NOS-video. Wat zijn de goede punten. Ik zie er twee.
De student Ethan: Jodenhaat is gebaseerd op onwetendheid
Op ongeveer 26 minuten van het begin is de Joodse student Ethan aan het woord. Hij signaleert dat hij vragen krijgt over Joodse controle van de media (een verhaal dat o.a. door Kanye West verspreid is), maar als dat echt zo zou zijn, zou je daar natuurlijk niet meer negatieve verhalen over Joden in aantreffen. Hij wijst dus op een contradictie in het verhaal dat verspreid is geworden en dat kennelijk door sommigen serieus wordt genomen.
Dat geloof in tegenstrijdige zaken is typerend voor volgelingen/gelovigen (rechtse autoritaristen), omdat ze wat ze horen nooit dieper verwerken. Ze slaan wat ze horen op als slogans in hun hoofd, ze vragen zich niet af, wat die slogans precies betekenen. Dat ze zich dat niet afvragen, komt omdat ze de externe realiteit niet als relevant zien. Ze leven in een sociale wereld, in hun groep. Die externe realiteit kan hun gestolen worden.
Uit deze inconsistentie leidt Ethan af, dat onwetendheid bij de mensen die vooroordelen omarmen, kennelijk een grote rol speelt. Dat is in essentie correct. Nazi's hebben een indrukwekkende buitenkant met grote jassen, uniformkleding en grote laarzen, maar van binnen zijn ze leeg. Van binnen zijn ze vooral gevuld met allerhande slogans, die hun aangereikt zijn. Die slogans communiceren voor hen echter wel bepaalde gevoelswaarden die ze associatief koppelen aan het onderwerp van de slogan.
Altemeyer (2006, The Authoritarians) heeft zich veel moeite getroost het denken van volgelingen/gelovigen in kaart te brengen. Belangrijkste conclusie: je kunt het eigenlijk geen 'denken' noemen. Hun hoofden zijn gevuld met allerhande kreten, waar geen enkele eenheid tussen is aangebracht. In een gegeven sociale situatie trekt men gewoon een vakje open, dat voor die situatie wel handig lijkt en flapt de kreet eruit in de hoop op sociale bijval en sociale stijging.
Ook Abel Herzberg heeft in zijn boek Amor fati op grond van eigen observaties uit zijn kamptijd al expliciet geconcludeerd, dat nazi's van binnen leeg waren.
De Nationaal Coördinator Antisemitisme: Jodenhaat is antidemocratisch
Op ongeveer 31 minuten na het begin legt de Nationaal Coördinator Antisemitisme een link tussen antisemitisme en het vernietigen van de democratie (mijn woorden).
Wat we uit onderzoek weten, klopt daar volledig mee. Bevooroordeelde geesten (fascisten zou je ze eigenlijk moeten noemen) moeten niets hebben van democratie en willen die het liefst zo snel mogelijk afschaffen.
Het idee van bevooroordeelde mensen is één machtig Heer, met absolute macht, die zij dienen en gehoorzamen. Doordat zij hun Heer onvoorwaardelijk gehoorzamen en dienen en voor hem tot alles bereid zijn (inclusief geweld en moorden), heeft hun Heer er belang bij zijn leger van volgelingen/gelovigen goed te verzorgen. In de praktijk wil dat echter (denk aan de Russen in Oekraïne) nog wel eens tegenvallen.
Het idee is dus: wij vormen samen een roversbende en zullen het op die manier goed hebben.
Het idee van democratie is dat iedereen vrij is, maar dat brengt voor mensen ook veel verantwoordelijkheid met zich mee. Je moet zelf de kost verdienen, dat is niet altijd simpel. Het idee van fascisten is dat hun Heer grijpt, wat er te grijpen valt en dat zij royaal zullen meedelen in de buit. Dat laatste is vaak meer een idee dan werkelijkheid.
Met die twee krenten in de videopap van meer dan 30 minuten, moeten we het doen. Ik zag er althans niet meer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten