De IAT (Implicit Association Test) was altijd verregaand onbetrouwbaar en de weinige betrouwbare variantie die nog net wel in de test zat, bleek niet valide. De test correleerde niet met geaccepteerde maten voor discriminatie. De IAT was, kortom, van het begin af aan een complete mislukking.
Soms gebeurt het dat een test het in de beginfase maar matig doet, maar dat de ontwikkelaars van de test geleidelijk die problemen weten te ondervangen. De test wordt geleidelijk betrouwbaarder en meer valide. Bij de IAT is iets dergelijks nooit gebeurd. Het was een mislukking en bleef een mislukking.
Maar vervolgens is er met de test iets vreemds aan de hand, of misschien ook wel niet. De IAT was mateloos populair (https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S074756321100094X). Journalisten en mediamakers zweerden bij de test en leken er nooit genoeg van te krijgen. Ook minder kwantitatief ingestelde gedragswetenschappers vielen vaak maar wat graag voor die test.
Hoe is dat mogelijk?
Mensen die graag discrimineren, zijn agressieve beestjes. We herkennen die beestjes aan hun hoge score op bevooroordeeldheid (generalized prejudice).
Wat is bevooroordeeldheid in eerste instantie? Bevooroordeeldheid meet je met populaire uitspraken over minderheidsgroepen.
Een van de eerst bekende pogingen betrof het meten van antisemitisme door de auteurs van The Authoritarian Personality (1950). Die poging lukte heel goed: men kreeg een betrouwbare maat, die ook valide bleek.
Op dat succes bouwde men verder door te vragen naar het oordeel over uitspraken die betrekking hadden op meerdere minderheidsgroepen. Ook deze vragenlijst om negatieve meningen te meten over een stel minderheidsgroepen bleek goed te werken. Mensen die negatief dachten over Joden, bleken ook vaak negatief te denken over andere minderheidsgroepen. Ook deze Etnocentrisme-schaal, zoals de onderzoekers hem noemden, bleek dus betrouwbaar en valide. Ook dit resultaat staat beschreven in The Authoritarian Personality.
Maar op basis van wat we nu denken te weten, blijkt bevooroordeeldheid nog wijdere implicaties te hebben. Allereerst blijkt bevooroordeeldheid de strongman-variabele te zijn. Het is de variabele die aangeeft of men zich achter de strongman opstelt en na zijn toestemming agressie wil plegen jegens minderheden. Bevooroordeelde mensen kunnen de lokroep van de strongman niet weerstaan. Ze vallen voor zijn verhaal. Ze geloven dat ze als dienaren en soldaten van de strongman een gouden toekomst tegemoet zullen gaan.
Ten tweede kennen we de twee belangrijkste drijfveren om bevooroordeeld te zijn en bevooroordeeld te denken. Wie hoog scoort op bevooroordeeldheid zal ook hoog moeten scoren op (de som van) deze twee 'wortels' van bevooroordeeldheid.
Wat betekent dat? Dat betekent dat wanneer men autoritaristisch (volgeling/gelovige) is, de strongman werktuigelijk gelooft en napraat. Men vraagt zich niet af, wat de uitspraken die men hoort precies betekenen, maar men gelooft ze, omdat de leiders het zeggen. Volgelingen/gelovigen zijn dus een soort door de strongman te programmeren menselijke robots. Ze weten niet precies wat ze geloven, maar de strongman heeft het gezegd, dus is het zo. Het is slechts aan hen om zijn bevelen zo goed mogelijk (en zo wreed mogelijk) uit te voeren.
Dat betekent dat wanneer men sociaal dominant is, alles maar dan ook echt alles wil doen, om in de machtige groep van de strongman hoger te komen. Men wil alles doen om in de gunst van de hoger geplaatsten te komen en te stijgen. Wat men denkt, wordt dus volstrekt ondergeschikt maakt aan dit hogere doel. Het gaat erom zo te denken dat men in de groep hoger komt.
Dit alles bij elkaar betekent dat mensen die bevooroordeeld zijn, hun denken volledig afstemmen op de strongman en zijn groep. Aan de ene kant gelooft men, wat men van bovenaf krijgt aangereikt aan slogans. Aan de andere kant probeert men zo te denken, dat men de hogergeplaatsten levert, wat ze willen hebben.
Bevooroordeelde denkers maken zich dus volstrekt niet druk over de juistheid of onjuistheid van wat ze denken. Of iets wel of niet klopt met de harde feiten, doet in hun optiek niet ter zake.
En dan is daar opeens de IAT. Die test deugt van het begin af aan niet, maar voor bevooroordeelde geesten was dat niet relevant. Zij hebben iets met discriminatie, maar begrijpen ook dat je dat beter niet hardop kunt zeggen. De IAT maakt het nu mogelijk alle mogelijke andere mensen te beschuldigen van wat ze zelf graag doen.
Hallo, jij dacht dat je niet discrimineerde, maar wij weten wel, dat dat heel anders zit. Hier hebben wij een middel om je stiekeme discriminatie-neigingen bloot te leggen!
De IAT maakt het voor mensen die zelf dolgraag discrimineren, mogelijk om vermanend het vingertje te heffen en anderen te beschuldigen van foute neigingen. Zo sloegen ze twee vliegen in een klap. De aandacht van hun eigen foute neigingen werd afgeleid. Zij wierpen zich immers juist op als de felle bestrijders van discriminatie. En ze kregen de kans allerhande mensen die niets hadden met discriminatie aan de schandpaal te nagelen.
Korrtom, de IAT was een ideaal wapen voor bevooroordeelde geesten.
Heb ik gelijk of vergis ik me? Als ik gelijk heb, waren het vooral bevooroordeelde geesten (alfa's, journalisten, opiniemakers, dominees, dokters, hoogleraren, (zwevende) psychologen, (vage) psychiaters die de IAT enthousiast omarmden en hadden de kille en botte bèta's er niets mee.
Wel, de enthousiaste verhalen kwamen van journalisten, mediamensen, opiniemakers en allerhande andere roeptoeters.
Het artikel waar ik eerder met een link naar verwees, draagt de titel: The Implicit Association Test: Flawed Science Tricks Americans into Believing They Are Unconscious Racists. Die titel geeft weer, wat er gebeurde. De wetenschap achter de test deugde van geen kant. De Amerikanen die in het verhaal van de test-promotors trapten, waren goedgelovige zielen, die geloofden wat door hun leiders verteld werd.
Aan de ene kant was de empirische onderbouwing van de IAT van het begin af aan volstrekt onbevredigend. Aan de andere kant gaf de IAT mensen die zelf graag discrimineren, een machtig wapen om anderen aan te vallen en op hun plaats te zetten. De IAT werd op die manier voor bevooroordeelde geesten een tweesnijdend zwaard om hun positie in de groep veilig te stellen en te verbeteren.
-----
Zie voor verdere informatie ook: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8167921/.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten